เมื่อวันที่ 5-6 ตุลาคม 2549 ที่ผ่านมาได้รับเชิญให้ไป นำเสนอผลงานทางวิชาการใน การประชุมทางวิชาการ การใช้เทคโนโลยีสารสนเทศในการจัดการเรียนการสอน ครั้งที่ 1 ณ โรงเรียนมหิดลวิทยานุสรณ์ จังหวัดนครปฐม ซึ่งนับเป็นงานประชุมทางวิชาการที่น่าสนใจอีกงานหนึ่ง ถ้าจะให้เปรียบเทียบกับงานในลักษณะเดียวกัน ที่จัดโดยหน่วยงานอื่นๆ ก็นับว่างานนี้เหมาะสมกับ ครูผู้สอนทั้งในระดับประถม-มัธยมศึกษา มากกว่างานอื่นๆ เพราะผลงานที่นำเสนอก็ล้วนมาจากเพื่อนครูในวงการเดียวกัน ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันอย่างแท้จริง

นอกจากการนำเสนอผลงาน การจัดนิทรรศการแล้ว ยังมีการฝึกปฏิบัติและฝึกอบรมหลายเรื่องที่น่าสนใจ เป็นการเรียนรู้ในเรื่องนวัตกรรมการเรียนการสอน และการสร้างสื่อการสอนในรูปแบบใหม่ๆ ที่เห็นมากที่สุดในงานก็น่าจะเป็นโปรแกรม Macromedia Captivate, Sketchpad, Crocodile และ Desktop Author ซึ่งในความเห็นของผมแล้วเรื่องซอฟท์แวร์ไม่ใช่ปัญหาใหญ่ แต่ที่ดูจะไม่ก้าวหน้าเลยคือ การปรับเปลี่ยนรูปแบบกลวิธีในการสอน จากวิธีการปกติไปยังสื่ออิเล็กทรอนิกส์ นี่ต่างหาก ที่ยังไม่มีอะไรเด่นชัด

ในงานนี้ก็คงจะช่วยจุดประกายให้กับเพื่อนครูเราหลายๆ คนได้นำเอาความรู้และประสบการณ์ที่ได้รับ กลับไปพัฒนาการเรียนการสอนของตนเองให้ก้าวหน้ายิ่งขึ้น ก็ได้แต่เสียดายแทนท่านที่ไม่ได้มีโอกาสไปร่วมงานนี้เท่านั้น ปีหน้าก็อย่าพลาดอีกนะครับ

การพัฒนาและปฏิรูปการศึกษา The show must go on !...

ณ วันนี้เรามีนายกรัฐมนตรีคนใหม่ และได้มีพระบรมราชโองการโปรดกล้าฯ คณะรัฐมนตรีชุดใหม่แล้ว ซึ่งตามที่เราทราบกันอยู่แล้วว่า ฯพณฯ นายกรัฐมนตรีท่านที่ 24 นี้ มีความเป็นห่วงเป็นใยต่อการปฏิรูปการศึกษามาก นักการศึกษาส่วนใหญ่จึงเฝ้ามองถึงตำแหน่ง "รัฐมนตรีว่าการกระทรวงศึกษาธิการ" เป็นพิเศษว่าจะเป็นผู้ใด ตอนนี้ก็ชัดเจนแล้วว่าเรามีท่าน ศ.ดร.วิจิตร ศรีสะอ้าน เข้ามารับตำแหน่งรัฐมนตรีตามคาดหมาย แต่ด้วยระยะเวลาที่จำกัดการจะดำเนินการพัฒนาการศึกษาอาจจะไม่ประสบผลสำเร็จก็เป็นได้ ถ้า... ฟันเฟืองในองค์กรต่างๆ ในกระทรวงศึกษาธิการไม่ช่วยกันขับเคลื่อนอย่างเต็มกำลัง

เริ่มจากตรงไหนกันดี?... เราเริ่มที่ตัวเรานี่แหละง่ายที่สุด ด้วยการอุทิศตนเพื่อการจัดการเรียนการสอน ใส่ใจในลูกศิษย์ตัวน้อยของท่าน เพราะนั่นคือสิ่งที่เราจะทำได้ง่ายและเร็วที่สุด ไม่ว่าจะด้วยวิธีการใดๆ ก็ตามที่ทำให้ลูกศิษย์ของเราได้ก้าวเดินไปข้างหน้าอย่างมั่นคง จะได้ไม่ต้องมาโทษกันอีกว่า ใครสอนดีไม่ดี ทิ้งภาระให้คนอื่นให้ไปแก้ไขกันเอาเองในวันข้างหน้า ถึงเวลาที่เราจะต้องมองถึงภารกิจ หน้าที่หลักของความเป็นครู เป็นตัวอย่างที่ดีแก่เพื่อนรุ่นน้องที่ก้าวเข้ามาเสริมทัพในวงการครูแทนท่านที่พ้นไปตามกาลเวลาด้วยเกษียณอายุ กำลังพลที่ขาดแคลนจะแก้ไขได้ถ้าทุกคนยึดที่ภารกิจอันสำคัญและเข้าถึงวิญญาณครู

ถ้าในจำนวนหลายๆ คนที่อ้างตนว่าเป็นผู้เสียสละจะรู้สึกสำนึกเสียบ้างว่า "ถ้าละทิ้งบ้างเสียเถิดหัวโขน หันหลังกลับไปที่โรงเรียน ที่เด็กๆ รอคุณอยู่ อย่าห่วงแต่แย่งเก้าอี้ และห้องหับรโหฐาน ให้เขาประณามว่าเป็น รองโหล" อัตรากำลังที่ขาดแคลนกว่าเจ็ดแปดหมื่น ก็จะทุเลาเบาบางลงไปได้ รวมทั้งหลายๆ ท่านที่ตั้งตัวเป็นปรมาจารย์ เจ้าทฤษฎีการศึกษา ถ้าคุณเก่งคุณแน่อย่างที่พูด ก็กลับไปช่วยพวกเราสอนเด็กๆ ดีกว่านะ... จริงไม่จริง??? ปฏิรูปการศึกษาจะก้าวหน้าไปอีกหลายขั้นถ้าท่านลงมาช่วยกัน

ในวันนี้เราไม่ต้องการฟังทฤษฎีหรูที่ทำอะไรไม่ได้ เพราะไม่ใช่บริบทของคนไทย หลายๆ ท่านได้พูดคุยกับผมในการพบกัน ณ ห้วงเวลาต่างๆ ในคำกล่าวเหล่านั้นล้วนแต่โหยหาการท่องสูตรคูณ บทอาขยาน มาตราชั่งตวงวัด ที่เคยมีหลังสมุดปกแข็ง ปกอ่อนในอดีต เอาล่ะแม้มันจะไม่อินเทรนด์ในสายตาวัยรุ่น ก็ไม่ว่ากันจะใส่รูปการ์ตูน ดารา J-pop, K-pop ก็ไม่ว่า แต่ปกในทั้งด้านหน้าและด้านหลังขอเอา แม่สูตรคูณ มาตราชั่งตวงวัด กลับมาไว้ให้อีกทีเถอะ

ไม่ได้คิดว่านี่คือ การสอนให้เป็นนกแก้ว นกขุนทอง ท่องจำ เพราะสมองคนเราต่างกับสัตว์ที่มีส่วนคิด ตรึกตรอง ถ้าเราสมองกลวงไม่มีฐานแน่นๆ จากการท่องจำ ให้คิดและคำนวณ เราจะต่างอะไรกับสัตว์เหล่านั้นที่รู้จักเพียงโหยหิว และหวาดกลัว ต่อสู้แย่งชิงเพื่อการอยู่รอด สิ่งดีๆ อย่าง เลขคณิตคิดในใจ ทำให้เรารู้จักประยุกต์ความรู้จากการท่องจำ บทอาขยานและท่องคำศัพท์ ทำให้เรารู้จักความงดงามทางภาษา หรือบรรดาท่านนักวิชาการทั้งหลายเหล่านั้นไม่เคยสัมผัสสิ่งเหล่านี้ จนได้ดิบได้ดีไปชุบตัวถึงเมืองนอกเมืองนาก็เพราะท่องมาอย่างนี้ไม่ใช่หรือ?

คงต้องไปคิดต่อกันเอาเองนะครับ มันมีปัญหาร้อยแปดพันเก้าในวงการศึกษา ที่คอยฉุดรั้งกระบวนการปฏิรูปการศึกษา ซึ่งปัญหาส่วนใหญ่มากที่สุดไม่ใช่ความขาดแคลนวัสดุ และงบประมาณ แต่มันอยู่ที่ตัวคนและระบบบริหารที่ล้าหลัง เปลี่ยนรูปแบบด้วยการลอกเขามา แต่การบริหารจัดการไม่ยอมเปลี่ยน คงเส้นคงวากันเหลือเกิน จากรวมกันอยู่ถ้าจะไม่รอดทำให้มีการคิดจะแยกกระทรวงขึ้นมาอีกแล้ว แม้แต่ใน สพฐ. เองก็มีแต่คนสอบถามว่าจะมีการแบ่งเป็นสำนักมัธยม สำนักประถมกันหรือเปล่า? (ต้องยอมรับอย่างหนึ่งว่า ตั้งแต่มีการรวมกันมานี่ ที่ตกต่ำจนน่าใจหายมากที่สุดคือ การพัฒนาด้านวิชาการ จากนั้นที่น่าเบื่อคือการแย่งชิงอำนาจบังคับบัญชา บางองค์กรก็ถูกตั้งขึ้นมาทำนาบนหลังครูเสียอีก ...คิดกันเอาเองนะ... จะยุบหรือจะแยกก็ไม่มีปัญหา ถ้ามันทำให้เกิดการพัฒนาและปฏิรูปการศึกษาได้จริงๆ)

บ่นให้ฟังเท่านั้นเอง... จริงไม่จริงตรองกันเอาเอง โปรดฟังอีกครั้ง... ตรองกันเอาเอง!  

ครูมนตรี โคตรคันทา
บันทึกไว้เมื่อ : 8 ตุลาคม 2549