ตับเป็นอวัยวะที่รับผลจากแอลกอฮอล์หนักที่สุดในร่างกาย จะเห็นว่า ระหว่างการทำลาย (ฟอก สกัด กรอง) ของตับนั้น ตัวไนอาซินซึ่งเป็นวิตามินชนิดหนึ่งจะไม่สามารถทำงานที่สำคัญอื่นๆ ได้ เช่น การเก็บสะสมน้ำตาล ทั้งนี้เพราะไนอาซินมัวแต่จะเข้ามาช่วยในการขจัดแอลกอออล์ออกจากระบบไป ดังนั้นเมื่อมีสารแอลกอออล์เข้ามาตับก็มีความจำเป็นต้องสกัดเอาแอลกอออล์ออกจากระบบ ทำให้พวกสารอื่นๆ โดยเฉพาะพวกกรดไขมันคั่งค้าง เมื่อปฎิกริยานี้เกิดต่อเนื่องนานขึ้นเนื่องจากการดื่มที่มีมาไม่หยุด ก็จะมีกรดไขมันพอกในตับเป็นจำนวนมาก จะพบในคนที่ดื่มสุราหนัก         เรียกสภาพอันนี้ ว่า Fatty Liver สภาพอันนี้สามารถทำให้กลับคือปกติได้หากหยุดดื่มเหล้า เป็นระยะแรกที่ตับเริ่มมีความไม่ปกติ ก็สรุปได้ว่า เมื่อเราดื่มแอลกอออล์เข้าไปก็เท่ากับว่า มันไปกีดกั้นขัดขวางการทำงานของ

เมื่อการดื่มยังไม่หยุดยั้ง พบว่า ประมาณ 1 ใน 3 ของผู้ป่วยจะเกิดมีอาการเลวลงทำให้เกิดโรคที่เราเรียกว่า ตับอักเสบจากเหล้า (Alcoholic Hepatitis) เพราะการสะสมของสิ่งที่ไม่พึงประสงค์ และขาดสารสำคัญที่ตับควรจะผลิต เมื่อตับได้รับอันตรายก็จะมีการซ่อมแซม ตับจะเริ่มมีพังผืดเข้าไปสร้างซ่อมแซมในตับ ในรายที่มีอาการระยะต้นหรือปานกลาง หากมีการหยุดดื่มเหล้าทานอาหารเสริมที่มีประโยชน์ ร่างกายสามารถซ่อมกลับได้เกือบปกติ อาการในโรคนี้คือ มีไข้ ตัวเหลือง ปวดท้อง หากตับอักเสบมาก อาการรุนแรง อาจถึงตายได้

ในระยะต่อไป เมื่ออาการเป็นมากขึ้นเนื่องจากไม่หยุดดื่ม อีกประมาณ 15-30% ของคนกลุ่มนี้ ตับจะถูกทำลายมากขึ้น ทำให้มีการซ่อมแซมเกิดขึ้นในตับเพิ่มขึ้นอีก เราเรียกโรคในระยะเช่นนี้ว่า "ตับแข็ง" (cirrhosis) ตับในระยะนี้จะมีรูปร่างขรุขระตะปุ่มตะป่ำ ขนาดเล็กลง ผลก็คือทำให้เลือดซึ่งรับอาหารจากผนังของ กระเพาะและลำไส้ ลำเลียงเข้าไปให้ตับได้ลำบากเพราะพังผืดที่ทำให้เส้นเลือดในตับตีบแคบ เหมือนอย่างลำน้ำเล็กๆ ที่ลำเลียงถ่ายน้ำออกสู่คลองหรือแม่น้ำ เมื่อทางปลายน้ำตันมันก็ท้นกลับต้นน้ำ ซึ่งก็คือบรรดาเส้นเลือดเล็กๆ ที่ไปจากผนังของกระเพาะและ

ไม่เพียงแค่นั้น เส้นเลือดเหล่านั้นก็ยังบวมเป่งเพราะเส้นทางลำเลียง (คือไปยังตับ) ลำบาก ทำให้เส้นเลือดเหล่านี้มีโอกาสแตกง่ายกว่าธรรมดา อาการแทรกซ้อนที่จะตามมาซึ่งยากมากต่อการดูแลรักษา ก็คือ เส้นเลือดแตกทำให้เลือดออกในกระเพาะหรือลำไส้ หรือหลอดอาหาร คอเหล้าเหล่านี้ จะเสียเลือดสดๆ ออกไปในลำไส้ได้เป็นจำนวนมาก บ่อยครั้งพวกนี้จะอาเจียนเป็นเลือด ขนาดเป็นกระโถน ซึ่งเป็นอาการที่ทรมารมาก เพราะขาดอาหาร หายใจไม่สดวก มักจะเสียชีวิตภายใน 6 เดือน พวกที่รอดชีวิต ก็ยังเสี่ยงกับการเป็นมะเร็งในตับสูงราว 10 %

สรุป ผลร้ายจากแอลกอออล์ที่เกิดต่อตับนั้น มี 3 ระยะ

• ระยะแรก เรียกว่า สภาพที่มีไขมันไปพอกที่ตับมากพบมากในพวกทีดื่มหนักระยะแรก หากหยุดเหล้า ตับในสภาพอันนี้ สามารถคืนกลับสู่สถาพปกติได้
• ระยะที่สอง ที่เรียกว่า ตับอักเสบจากเหล้านั้น พบว่า จะเกิดต่อจากระยะแรก ซึ่งจะเกิดได้ประมาณ 1 ใน 3 ของคนที่มี Fatty Livier หากได้รับการรักษาที่เพียงพอ และหยุดเหล้าได้ก็มีทางหาย
• ระยะสุดท้าย เกิดจากการที่มีพังผืดมาก เรียกว่าตับแข็ง จนทำให้ขนาดและรูปร่างของตับเปลี่ยนและผิดแผกไป อาการมีได้มาก รวมทั้งมีโอกาสเป็นมะเร็งในตับได้ ระยะนี้หากเป็นมากจนตับวาย ทางรักษาอาจมีได้ทางเดียว คือการเปลี่ยนตับ

ระดับต่ำๆ แอลกอฮอล์ทำให้ หย่อนอารมณ์ (relaxing effect) ลดความเครียด (reduce tension) ทำให้กล้า ( หน้าด้านขึ้น) สมาธิลดลง การตอบสนองช้าลง (slow reflex and impair reaction time) ระดับกลาง แอลกอออล์ทำให้ พูดช้า หรือ อ้อแอ้ขึ้น ง่วง อารมณ์เปลี่ยน ระดับสูง แอลกอฮอล์ทำให้ อาเจียร หายใจลำบาก หมดสติ โคม่าได้

Hangover (ขอแปลว่า สร่างเมา)         เป็นคำที่ใช้อธิบายอาการที่เกิดขึ้นหลังจากที่ดื่มเหล้ามาก เพศหญิงมีอาการมากกว่าเพศชาย อาการ คือ คลื่นไส้ อาเจียร (ผลของแอลกอฮอล์ต่อกระเพาะ) แห้งขาดน้ำ (เพราะผลของแอลกอฮอล์ทำให้ไปปัสสาวะบ่อย) ปวดหัว และกระวนกระวาย (เพราะ ผลต่อเนื้อสมองเพราะ เหล้า เข้าไปถึงสมองโดยตรงเลย) ปวดและเจ็บตามตัว อ่อนเพลีย (เพราะ ผลจากการทำลายของแอลกอออล์ได้ พวกสาร Acetaldehyde, Formaldehyde และ Formic Acid )

กาแฟ เพื่อให้หายเพลีย น้ำตาล สำหรับความอ่อนโหยโรยแรง น้ำ (หากเป็นมากอาจจะต้องให้ทางเส้น) แก้เรื่องแห้งน้ำ ยาแก้กระเพาะอักเสบ หรือ ยาแก้ปวดที่ไม่มีผลต่อกระเพาะ (ห้ามใช้พวก Aspirin) อาจจะลองพวก นม หรือไข่ ที่พวกอังกฤษแนะนำให้ลองขนมปังปิ้ง น้ำแยะ แล้วพยายามดื่มให้มันเป็นผู้เป็นคนหน่อย
            ใครสนใจคำแนะนำเรื่อง Hangover มี website ที่ www.hangover.net และ www.healthnet.in.th

Next